Dinsdag 1 oktober start de Maand van de Meldcode. De hele maand oktober staat in het teken van een stappenplan om om te gaan met vermoedens van huiselijk geweld. Dit keer gaat de Maand van de Meldcode volledig over hoe dit stappenplan ook op de werkvloer ondersteunend zou kunnen zijn bij vermoedens van huiselijk geweld. Maar omdat het zo complex is wil ik starten met een introductie op de Meldcode.
Wat is de Meldcode?
De Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling is een 5-stappen plan aan de hand waarvan je bij vermoedens van huiselijk geweld stappen kunt blijven zetten om verbetering in een situatie te brengen en tegelijkertijd zorgvuldig, transparant en vertrouwelijk kunt blijven handelen. Professioneel dus gewoon!
Verplicht of niet verplicht?
Waarin verschilt de Meldcode voor professionals die de verplichting hebben ermee te werken (gezondheidszorg, Onderwijs, justitie, COA, kinderopvang, maatschappelijke ondersteuning en jeugdhulp) en diegenen die dit niet zijn (werkgevers, ARBO-diensten, HR functionarissen, Bedrijfsmaatschappelijk werk).
In verschillende wetten is opgenomen dat je bij vermoedens van huiselijk geweld of kindermishandeling een verplichte Meldcode moet hanteren. Als professionals bekwaam worden in het hanteren van de 5 stappen is professioneel en zorgvuldig handelen geborgd. Ook is er een meldrecht vastgelegd, professionals mogen, indien noodzakelijk, zonder toestemming van de cliënt, informatie delen met Veilig Thuis om noodzakelijke hulp op gang te kunnen brengen.
Voor het bedrijfsleven geldt de wettelijke verplichting van het toepassen van de Meldcode niet. Toch zouden deze 5 stappen wel ondersteunend kunnen zijn in het omgaan met de signalen. Maar… belangrijke aantekening daarbij is, dat ik in de Maand van de Meldcode tracht vooral de ondersteunende kracht van het hanteren van een stappenplan bij zorgen voor het voetlicht te brengen. Ik ga dus vooral in op het menselijke aspect wat erbij komt kijken als je je zorgen maakt, maar je niet weet hoe te handelen.
Grenzen van privacy
Als de wet jou voorschrijft dat je een stappenplan moet hanteren bij jouw zorgen over huiselijk geweld, schrijft het ook tegelijkertijd voor dat je je deze stappen moet documenteren. En daar komen we op een ingewikkeld vlak terecht.
Dit voorschrift is er niet voor HR-professionals of personeelsfunctionarissen! En heb je zeer beperkte mogelijkheden om zorgen vast te leggen. ARBO-medewerkers en Bedrijsfmaatschappelijk werkers of vertrouwenspersonen hebben daarin wel meer mogelijkheden. Ook de vertrouwelijkheid van hun werk maakt het mogelijk om meer te doen bij vermoedens van huiselijk geweld.
Dus als je vermoedens hebt van huiselijk geweld dan heb je wettelijke gezien verschillende mogelijkheden, afhankelijk van je functie. Ook het genoemde meldrecht is op jou als functionaris niet van toepassing.
Ik zal in de Maand van de Meldcode me trachten te beperken tot de rol die je als HR-medewerker, Personeelsfunctionaris of leidinggevende, werkgever of collega hebt. En tot de mogelijkheden die je dan wel hebt. Want privacy is juist bij huiselijk geweld een erg belangrijk thema. En zorgvuldig en transparant handelen ook.
En wil de hoop uitspreken dat ARBOprofessionals, Bedrijfsmaatschappelijkwerkers en Vertrouwenspersonen in staat zijn de stappen van de Meldcode te vertalen naar hun praktijk. Voor vragen daarover kan je te allen tijde bij mij terecht! Stuur me dan even een e-mail: info@kirstenregtop.com
Hoe ver ga je in de zorg voor je personeel?
Ieder bedrijf richt zijn zorg rond het personeel anders in. Ik heb echter een klein onderzoek verricht onder een aantal bedrijven met de vraag in hoeverre zij zich bewust zijn van de omvang van huiselijk geweld. Door de wijze waarop ik de respondenten heb geworven (via mijn netwerk) is het logisch dat veel al wel enige mate van affiniteit hebben met het onderwerp. Het bleek ook dat maar liefst 11 van de 14 respondenten al wel aandacht hebben besteedt aan het onderwerp.
Al eerder benaderde ik een aantal mensen uit mijn netwerk met een HR of ARBO achtergrond. Bij hen bleek dat zij nooit of slechts enkele keren te maken hadden gehad met huiselijk geweld onder hun personeel (lees meer: Gemiste kans: Huiselijk geweld als oorzaak ziekteverzuim nog niet aangepakt)
Zij gaven ook aan dat als zij huiselijk geweld zouden kunnen herkennen en zouden weten wat zij zouden kunnen doen, zij dit graag zouden doen.
Dit werd door mijn schriftelijke onderzoek bevestigd. De bereidheid om na te denken over wat je kunt doen is er. Omdat je bij kunt dragen aan het geluk van je personeel, zo geeft 92,6% aan. Daarna volgen: bijdragen aan maatschappelijk belang: 78,6 % en het terugdringen van ziekteverzuim: (42,9%).
En wat de bedrijven al gedaan hebben?
Als onderdeel van beleid. Via het bedrijfsmaatschappelijk werk. Voorlichting aan het personeel door een deskundige. Kennisvergroting van leidinggevenden.
Zo maar wat ideeën waar je je voordeel mee kunt doen.
Welke impact kan huiselijk geweld op jouw werknemer hebben?
Heb jij wel eens meegemaakt dat je zorgen had over een collega en dat je vermoedde dat deze met huiselijk geweld te maken heeft? Heeft een van je medewerkers wel eens verteld dat het thuis niet goed gaat en er sprake is van geweld?
Ik denk dat je dit vaak niet zo snel te horen krijgt als manager of HR professional. Vaak zijn de vragen die je stelt gericht op de persoon en komt het woord mogelijk niet eens in je gedachten op.
Maar wat als je weet dat de medewerker in een zeer ingewikkeld scheiding verwikkeld is? Dat de ex mailtjes gaat sturen aan de collega’s of leidinggevende om jouw medewerker zwart te maken? Of dat jou medewerker zich regelmatig ziekmeldt met vage klachten. Of dat je ziet dat iemand kleding aanheeft die niet passend zijn bij het weer, zoals een sjaal of lange mouwen terwijl de mussen dood van het dak vallen? Of als je hoort dat jouw medewerker de mantelzorg voor de ouder wel erg zwaar aan het vinden is? Of je merkt dat je collega elke dag met een alcoholwalm op kantoor komt.
Dit zijn allemaal signalen dat er sprake zou kunnen zijn van huiselijk geweld. Je kan je voorstellen dat dit enorme effecten heeft op de psychosociale belastbaarheid van je werknemer. Dat de belasting ernstige invloed heeft op het functioneren. En zeker als deze bijvoorbeeld verantwoordelijkheid heeft voor het omgaan met machines of met klanten, ook een risico vormen voor jouw bedrijf.
Huiselijk geweld heeft niet alleen impact op jouw medewerker, maar ook op zijn of haar collega’s. Ook zij zullen zich mogelijk zorgen maken, over hun collega maar ook over het werk.
Het ingewikkelde aan huiselijk geweld is dat het vaak niet direct herkenbaar is als zijnde huiselijk geweld.
Maar dat het vage signalen zijn, of zaken die ook heel goed ergens anders door kunnen komen.
Maar als je huiselijk geweld als onderwerp tijdens het organiseren van goed personeelsbeleid en preventiebeleid ten aanzien van ziekteverzuim niet meeneemt, dan mis je mogelijk een grote kans om jouw bedrijf gezond te houden. Een goed werknemer te behouden. Iemand een kans op een solide basis, als ‘het thuis’ verwoest wordt.
1 op de 20 mensen heeft fysiek huiselijk geweld meegemaakt. Ongeveer 45% van de nederlanders maakt tenminste 1 keer in zijn leven fysiek huiselijk geweld mee. De kans dat het dus ook jou en je medewerkers raakt is enorm groot.
Dan zou de reden zijn om er vanuit zorg voor het geluk van jouw werknemer wel actie te ondernemen, wellicht groter worden dan het niet te doen.
Hoe mooi zou het zijn als jij dus ook een bijdrage kunt leveren aan het stoppen van huiselijk geweld als werkgever?
Dinsdag 1 oktober starten we dus met de Maand van de Meldcode en neem ik je mee in dit stappenplan wat door de hulpverlening wordt gehanteerd. Ter ondersteuning van jouw handelen als personeelsfunctionaris of HR-medewerker. Zodat je je zorgen niet meer weg hoeft te poetsen of te onderdrukken, maar iets kunt doen!
Doe jij mee? Volg dan mijn blogs tijdens de Maand van de Meldcode. Je kunt dat doen door me te volgen op LinkedIN, via Instagram of door hieronder je e-mailadres achter te laten. Als je je e-mailadres achterlaat, ontvang je als eerste mijn blogs in je mailbox. En krijg je als start direct de Hand-Out: Herkennen en bespreekbaar maken van huiselijk geweld toegestuurd.
Ja, ik wil op de hoogte blijven en de hand-out ontvangen
kirstenregtop.com 